Język portugalski – co go wyróżnia? Porównanie z odmianą brazylijską i hiszpańskim

Język portugalski, a także hiszpański, to dwa języki, które rozwijają się zdecydowanie najszybciej, zaraz po języku angielskim. Portugalskim posługuje się ponad 250 mln osób na całym świecie. Jest on także coraz częściej nazywany językiem biznesowym, a także stanowi oficjalny język w wielu instytucjach międzynarodowych.

Warto więc poznać jego specyfikę i rozważyć naukę portugalskiego. W dogadamycie.pl opisujemy jego cechy, a także zestawiamy go z hiszpańskim oraz odmianą brazylijską. A na deser mamy kilka ciekawostek z kraju wielkich podróżników, winnic i pięknych plaż.

Język portugalski – jaki jest i kto nim mówi?

Język portugalski jest używany łącznie w 13 krajach świata. Z tego względu to siódmy najczęściej używany język. Językiem urzędowym jest w Portugalii, Brazylii, Angoli, Gwinei Bissau, Mozambiku, Republice Zielonego Przylądka, na Wyspach Świętego Tomasza i Wyspie Książęcej oraz Timorze Wschodnim.

Poza tym mówią nim również mieszkańcy Gwinei Równikowej, Makau, Kuby czy Barbadosu.

Język portugalski należy do grupy romańskiej języków indoeuropejskich. Wraz z nim znajdują się w niej język hiszpański, francuski, włoski czy rumuński. Klasyfikowany jest również do grupy języków iberoromańskich (wraz z katalońskim, galicyjskim czy kastylijskim).

W języku portugalskim jest dużo zapożyczeń z francuskiego, greckiego czy arabskiego. Wyróżnia go także bogactwo fonetyczne, na które składa się 3000 fonemów. Określany jest dzięki nim najbogatszym językiem europejskim.

Historia języka portugalskiego – poznaj jego pochodzenie

Archaiczna odmiana języka portugalskiego rozwinęła się na północnym-zachodzie Półwyspu Iberyjskiego. Było to w V wieku. po upadku Cesarstwa Rzymskiego i zakończeniu najazdów barbarzyńskich. Portugalski był wówczas dialektem rzymskim, a dokładnie językiem nazywanym galaico-portugalskim.

Dopiero jednak w 1290 roku został ogłoszony oficjalnym językiem Królestwa Portugalii. W epoce okresie renesansu portugalski ukształtowany został do formy bardzo zbliżonej do współczesnej. W 1536 roku podjęto próby utworzenia pierwszych konwencji gramatycznych języka.

Następnie wraz z ekspansją wielkich podróżników tj. Bartolomeo Dias, Vasco da Gama czy Ferdynand Magellan, portugalski był szerzony w wielu zakątkach świata. Powstała odmiana portugalskiego europejskiego i portugalskiego międzynarodowego.

W 1990 roku stworzono Porozumienie Ortograficzne Języka Portugalskiego, które dotyczyło usystematyzowania ortografii języka portugalskiego. Podpisali je wszyscy przedstawiciele krajów portugalskojęzycznych.

Dialekty w języku portugalskim

Obok języka portugalskiego w Portugalii używany jest Mirandese. Jest on również językiem urzędowym kraju. Dialekt Mirandese skupia wiele wariantów języka portugalskiego.

Na wyspach w obiegu są również inne dialekty. Jednym z nich jest maderski, z grupy Algarve. Różnice między nim a portugalskim uwidaczniają się w gramatyce, leksyce oraz fonetyce.

Drugą grupę języków wyspiarskich tworzy azorski. Jest on charakterystyczny dla wysp archipelagu Azorów, jednak różni się w zależności od wyspy.

Obok tych dialektów najczęściej wymieniane są również Tras-os-Montes i Alentejano. Jak widać Portugalia jest pod tym względem bardzo różnorodna.

Portugalski rodzimy a odmiana brazylijska

Podobnie jak angielski ma swoją wersję brytyjską i amerykańską, tak samo língua portuguesa ma odmianę portugalską i brazylijską. Różnice między nimi widać szczególnie w wymowie, ale też leksyce czy gramatyce.

Wymowa języka portugalskiego

Brazylijski portugalski jest określany jako bardziej melodyjny. Widać to chociażby na przykładzie spółgłoski „s”, którą Portugalczycy wymawiają jako „sz”, a Brazylijczycy bardziej jak nasze polskie „s”. Poza tym różna jest też wymowa spółgłosek „t” i „d”, które w Europie brzmią tak, jak nasze polskie, a w Brazylii słychać w nich „cz” i „dz”.

Mówi się też, że Brazylijczycy bardziej otwierają usta jak mówią. Portugalski europejski jest natomiast twardszy i bardziej „szeleszczący”.

„Szeleszczenie” język portugalski zawdzięcza częstemu użyciu „sz”, ponieważ oprócz „s”, wymawiane są tak również spółgłoski „x” oraz „ch”. Brzmi to dla osoby postronnej rzeczywiście jak szelest na wietrze.

Z powodu melodyjności i rytmiki języka, to właśnie brazylijska odmiana jest uważana za bardziej zrozumiałą. Jest też bardziej podobna do hiszpańskiego. Europejski portugalski ma bardziej „zamknięty” akcent, który utrudnia zrozumienie wypowiadanych słów.

Leksyka europejska i brazylijska

W brazylijskiej odmianie języka pojawia się wiele neologizmów. Niektórych słów nie używa się w odmianie europejskiej i na odwrót. Słownictwo określające podstawową terminologię często nie jest nawet do siebie podobne. Oto kilka przykładów:

autobus

Portugalia: autocarro   Brazylia: ônibus 

telefon komórkowy

Portugalia: telemóvel   Brazylia: (telefone) celular 

pociąg

Portugalia: comboio   Brazylia: trem

filiżanka

Portugalia: chávena   Brazylia: xícara
Ze względu na całkowicie inne określenia w życiu codziennym, często osoby mówiące po portugalsku w różnych wariantach, tak naprawdę nie mogą się się nawzajem zrozumieć.

Gramatyka – zaimki osobowe

Różnicę pomiędzy językiem portugalskim europejskim a brazylijskim widać również na przykładzie zaimków. Zwłaszcza w formie pisemnej, gdzie w portugalskim europejskim zaimek „ty” używany jest w odniesieniu do bliskich osób, natomiast do reszty mówi się „voce” – per pan, pani. W portugalskim brazylijskim „voce” używa się natomiast w obu przypadkach, jest to naturalne.

Język portugalski a hiszpański

Język portugalski zestawiany bywa często z hiszpańskim, jako że kraje ze sobą sąsiadują, a także są tożsame kulturowo. I rzeczywiście języki są do siebie w pewien sposób podobne. Zwłaszcza pod względem pisowni. Często portugalskie i hiszpańskie słowa różnią się od siebie jedną literą albo jednym akcentem. Zdania w nich napisane są w pełni zrozumiałe dla obydwu narodów, a szybkie czytanie czasami nie pozwala się zorientować, który to język.

Różnice uwidaczniają się jednak w wymowie języka portugalskiego i języka hiszpańskiego. Zdania po hiszpańsku czytamy niemal jak po polsku, z uproszczoną fonetyką. W portugalskim należy natomiast uważać na akcenty i „szeleszczenie”. Portugalska wymowa jest trudniejsza, zwłaszcza ze względu na głoski nosowe.

Jak w wielu językach, także w tych pojawiają się fałszywi przyjaciele. Oto kilka przykładów, na które trzeba uważać podczas nauki i porozumiewania się w języku docelowym.

Źródła: https://choices.com.pl/englishtogo/roznice-i-podobienstwa-miedzy-hiszpanskim-a-portugalskim/

Jak widać mogą one doprowadzić do wielu nie tyle zabawnych, co krępujących sytuacji.

Więcej o języku hiszpańskich przeczytasz w artykule Język hiszpański. Czy warto go znać i na niego tłumaczyć?

Dlaczego warto uczyć się języka portugalskiego?

Zastanawiasz się nad nauką języka portugalskiego? Nic dziwnego. Istnieje wiele powodów, dla których jest to słuszna decyzja. Najczęściej przesądza o tym chęć wyjazdu, praca lub studia w Portugalii. Jednak należy też pamiętać, że to także jeden z najczęściej używanych języków na świecie.

Kolejnym powodem jest ciągły rozwój języka. Zwłaszcza odmiany brazylijskiej ze względu na rozwój gospodarczy i demograficzny w kraju Ameryki Południowej. Szacunkowo (według danych UNESCO) do 2050 roku po portugalsku będzie mówić około 335 milionów osób.

Brazylia jest również bardzo atrakcyjna pod względem zatrudnienia. Jeśli nawet nie myślałeś o podjęciu tam pracy, to może najwyższa pora. W Brazylii rośnie co roku stopa zatrudnienia, a rynek szybko się rozwija. Do wielu sektorów poszukiwani są specjaliści.

A jeśli znasz już jeden z języków romańskich, nauka kolejnego nie będzie językową trudnością. Portugalski przyjdzie Ci łatwiej, niż myślisz.

Sposoby na skuteczną naukę portugalskiego

Podpowiadamy, jak najskuteczniej uczyć się języka portugalskiego. Nie wystarczy bowiem nauczyć się na pamięć najczęściej używanych zwrotów. Oczywiście dobrym rozwiązaniem jest kurs języka portugalskiego w szkole językowej stacjonarnie lub online. Można jednak opanować język lub wesprzeć jego naukę w następujący sposób:

1. Codziennie ucz się słownictwa a życia codziennego. Wychodzisz do sklepu? Przeczytaj kilka nazw produktów, ich kategorii czy zwrotów i myśl o nich podczas zakupów.
2. Czytaj krótkie teksty. Nie rzucaj się na głęboką wodę. Zacznij od przeczytania przewodnika po portugalsku, notki w gazecie, komentarzy w internecie. Postaraj się je przetłumaczyć na polski.
3. Oglądaj krótkie filmiki – podcasty, video na YouTube, w mediach społecznościowych. Osłuchasz się z językiem obcym i będzie łatwiej uczyć się wymowy. W podobny sposób pomogą piosenki portugalskie.
4. Możesz też oglądać filmy czy seriale. Dla ułatwienia – z napisami. Po jakimś czasie spróbuj bez.
5. Nawiąż kontakty z osobami mówiącymi po portugalsku. Pomogą w tym aplikacje np. HelloTalk.
6. A jeśli mowa o aplikacjach – spróbuj się uczyć wraz z nimi. Aplikacja do nauki języka obcego na telefonie to bardzo wygodne rozwiązanie – możesz korzystać z niej zawsze w chwili wolnego czasu.
7. Wybierz się na wycieczkę – portugalskie słowa przyswoisz szybciej, kiedy będziesz ich słuchać na co dzień. Może to być krótki wyjazd ze znajomymi. Portugalia ma wiele do zaoferowania turystom. Jeśli natomiast marzysz o dalekich podróżach, możesz też wybrać się do Brazylii. Na pewno spotkasz tam osoby, które będą używać języka portugalskiego.

Podstawowe zwroty w języku portugalskim na początek

Oto kilka zwrotów, które musisz znać, zanim pojedziesz do jednego z krajów portugalskojęzycznych:

• Bom di / Boa noite – dzień dobry / dobry wieczór
• Olà – cześć
• Bem-vindo – witaj
• Prazer em conhecê-lo – bardzo mi miło
• Como vai voce? / Todo beim? – jak się masz?
• Muito bem, obrigado, e você? – bardzo dobrze, dziękuję, a ty?
• Cual o seu nome? – jak się nazywasz (jak masz na imię)?
• Chamo-me… – nazywam się…
• Eu sou polonês – jestem Polakiem
• Sim / Não – tak / nie
• Por favor – bardzo proszę (kiedy zwracamy się z prośbą do kogoś)
• Obrigado/a – dziękuję
• De nada / E um prazer – nie ma za co / bardzo proszę (gdy wyświadczamy komuś przysługę)
• Com licença / Desculpe – przepraszam
• Fala inglês? – czy mówisz po angielsku?
• Eu compreendo / Eu não compreendo – rozumiem / nie rozumiem
• Onde fica…? / Como ir para/até…? – gdzie się znajduje …? / jak dojść do…?
• Esquerda / Direita – na prawo / na lewo
• Quanto custa? – ile to kosztuje?

Ciekawostki dotyczące Portugalii

Wspomnieliśmy, że Portugalia jest krajem wielkich podróżników i odkrywców. Jakie znane osoby jeszcze z niej pochodzą? Oczywiście piłkarze Cristiano Ronaldo czy Luis Figo. Z tego względu kraj uważany jest za ojczyznę piłki nożnej, ale też… dorsza, który jest jedną z najpopularniejszych ryb w Portugalii. Podawany jest często w formie suszonej.

Z kolei najczęściej odwiedzane miasta to stolica Republiki Portugalii – Lizbona, a także Porto, Faro, Coimbra, Fatima oraz wyspy – Madera, Azory. Kraj słynie z pięknych plaż, malowniczych widoków, winnic na wzgórzach oraz zabytkowych klasztorów i zamków.

Poza tym Portugalczycy zajmują się wyrobem ceramiki. Próżno szukać w konstrukcjach budynków drewna, natomiast ich podstawę stanowi kamień w wielu postaciach.

Jeśli chodzi o klimat – należy dobrze przemyśleć czas podróży, aby w pełni skorzystać z wakacji. W kraju utrzymuje się bowiem pora deszczowa (średnio od listopada do marca). Czasami deszcz pada miesiącami, z krótką przerwą na tzw. lato św. Marcina.

Symbolem kulturowym Portugalii jest natomiast kogut z miejscowości Barcelos. Wiąże się z nim legenda, która w skrócie uczy, aby nie kierować się nieufnością podczas wydawania osądów.

Źródło: https://portugalskieopowiesci.pl/kogut-z-barcelos-legenda/

Jeśli po naszym artykule, portugalski wydał Ci się bardzo ciekawy i przyszłościowy, może pora rozpocząć przygodę z tym językiem? Na pewno przyda się znajomość kilku podstawowych zwrotów zawartych w tekście i porady dotyczące nauki.

A jeśli szukasz tłumaczenia online z języka portugalskiego lub na język portugalski np. żeby złożyć CV albo dobrze zapoznać się z umową, z przyjemnością pomożemy.

Ponad 60 języków i 302 pary językowe – możesz na nas liczyć w kwestii tłumaczeń.