Tłumaczenia ze słuchu – jakie są rodzaje?

Tłumaczenia mają różne oblicza. Mogą być tłumaczenia pisemne, tłumaczenia przysięgłe, a także tłumaczenia ze słuchu. Te ostatnie z wymienionych są szczególnie interesujące, chociażby ze względu na liczne ich rodzaje i fakt, jak mocno się od siebie różnią. Co więcej, każdy rodzaj tłumaczenia ustnego sprawdzi się w różnych okolicznościach. Co musisz wiedzieć o tłumaczeniach ze słuchu?

Tłumaczenia ze słuchu – na czym to polega?

Ogromną część branży tłumaczeniowej stanowią tłumaczenia pisemne lub uwierzytelnione. I tak Tłumacz jest pierwszą osobą, do której zwrócisz się zawsze, gdy potrzebujesz nowej wersji językowej swojej strony, oferty handlowej w innym języku lub gdy musisz załatwić sprawę w polskim urzędzie, ale dysponujesz wyłącznie zagranicznymi dokumentami. 

Warto jednak wiedzieć, że również i tłumaczenia ustne są bardzo ważną częścią branży LSP. To dzięki takim przekładom mogą odbywać się m.in. międzynarodowe spotkania polityków, wielojęzyczne konferencje naukowe czy chociażby posiedzenia Parlamentu Europejskiego. Wraz z rozwojem webinarów i wideokonferencji, Tłumacze ustni są coraz częściej potrzebni też i do tłumaczeń zdalnych.

Jakie są rodzaje tłumaczeń ze słuchu?

Zasadniczo przyjęło się, że tłumaczenia ze słuchu mogą odbywać się w trzech rodzajach:

• tłumaczenia konsekutywne,
• tłumaczenia symultaniczne,
• tłumaczenia audiowizualne.

Mniejszą podgrupę stanowią tłumaczenia szeptane, które mimo wszystko zawierają się w tłumaczeniach symultanicznych. Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii zaczyna się również wyodrębniać czwarta kategoria – tłumaczenia zdalne spotkań online. Mogą one odbywać się w formie konsekutywnej lub symultanicznej.

Przeczytaj również:

Tłumaczenia ustne, czyli tłumaczenie symultaniczne i konsekutywne

Na czym polegają tłumaczenia konsekutywne?

Tłumaczenie konsekutywne, niekiedy nazywane również tłumaczeniem następczym, to rodzaj przekładu ustnego, który doskonale sprawdza się np. podczas konferencji naukowych. Cały proces opiera się na wysłuchaniu jakiegoś fragmentu wypowiedzi, który następnie jest tłumaczony na język docelowy. Z procesowego punktu widzenia wygląda to tak: w trakcie przemowy Tłumacz robi notatki, a gdy prelegent przerwie swoją wypowiedź, Tłumacz wypowiada przełożony tekst.

Ten rodzaj tłumaczeń wymaga współpracy między Tłumaczem a prelegentem. Obaj muszą ustalić, kiedy mówca ma robić przerwy. To rozwiązanie daje relatywnie wysoką jakość przekładu, ponieważ Tłumacz ma czas na to, aby dobrać najlepsze odpowiedniki językowe względem oryginału. Z tego powodu konsekutywne przekłady warto stosować zawsze, gdy jakość tłumaczenia ma ogromną wagę.

Na czym polegają tłumaczenia symultaniczne?

Nieco inaczej wyglądają tłumaczenia symultaniczne. Tłumacz w tym przypadku ma znacznie mniej czasu na pracę nad tekstem, ponieważ musi tłumaczyć wypowiedź prelegenta podczas jej trwania. Nie ma zatem czasu na sporządzenie notatek i wybór najlepszego obcojęzycznego odpowiednika danego wyrazu. Przekład musi nastąpić tu i teraz.

Tłumaczenia symultaniczne nie wymagają wprawdzie współpracy między prelegentem a Tłumaczem. Są za to prawdziwym wyzwaniem dla organizatorów. Muszą oni bowiem wyposażyć całe wydarzenie w sprzęt umożliwiający odbiór tłumaczonej treści. Najlepiej, jeśli ma własny zestaw słuchawkowy wraz z możliwością przełączania między różnymi wersjami językowymi. Organizatorzy muszą też zapewnić Tłumaczowi kabinę, w której będzie dokonywać tłumaczenia ze słuchu w czasie rzeczywistym.

Tłumaczenia szeptane a symultaniczne

Jeszcze inaczej będzie wyglądało tłumaczenie szeptane. Można je zdefiniować jako rodzaj symultanicznego, ponieważ przekład odbywa się równolegle do wypowiedzi prelegenta. Z tą jednak różnicą, że Tłumacz znajduje się tuż przy odbiorcy, tłumaczenie zaś odbywa się bezpośrednio do jego ucha. To rozwiązanie doskonale sprawdza się w wielu przypadkach, w tym np.:

• podczas konferencji czy innego wydarzenia, którego organizatorzy nie przewidzieli przekładu na język jednego z uczestników;
• podczas spotkań i negocjacji biznesowych, w których udział bierze kilka osób, mówiących w różnych językach.

Tłumaczenia audiowizualne – na czym to polega?

Specyficzną kategoria tłumaczeń ze słuchu są tłumaczenia audiowizualne. Polegają one na przekładzie wypowiedzi w materiałach wideo. Znasz je zapewne z filmów, seriali, animacji czy produkcji dokumentalnych. Kanał emisji nie ma znaczenia, może być to YouTube, kanał telewizyjny, kino, laptop czy dowolny inny. Co do zasady tłumaczenia audiowizualne odbywają się na zasadzie dubbingu, chociaż w Polsce wykształcił się fenomen na skalę światową, a mianowicie – ścieżka lektorska.

Tłumaczenia zdalne spotkań online

W ostatnim czasie coraz większe znaczenie zyskują tłumaczenia zdalne spotkań online. Wszystko za sprawą dosyć prostego faktu, mianowicie wideokonferencje są coraz częściej organizowane. Na taki stan rzeczy wpływa wiele czynników, m.in. dynamiczny rozwój technologii komunikacyjnych, które coraz lepiej radzą sobie ze strumieniowaniem danych. Nie bez znaczenia pozostają również takie kwestie, jak powszechny dostęp do coraz lepszego Internetu czy chociażby zwykła chęć oszczędności czasu.

Tłumaczenia Zoom, czyli rozmawiaj bez granic

Na rynku dostępnych jest wiele platform komunikacyjnych – Skype, Hangouts, Jitsi itp. Jednak to Zoom wyszło naprzeciw potrzebom tłumaczeniowym swoich użytkowników. W ramach licencji Business, Education, Webinars lub Enterprise możesz dodać osobne okno Tłumacza do wideokonferencji. Uruchamia to tym samym szereg korzyści, w tym przede wszystkim opcję tłumaczenia symultanicznego.

Jak to działa w praktyce? Jest to wyjątkowo proste. Po włączeniu osobnego okna Tłumacza, włączasz mu jedną aktywną parę językową np. z polskiego na angielski. Gdy tylko uczestnik spotkania będzie potrzebować takiego tłumaczenia, włączy okno Tłumacza. W efekcie oryginał wypowiedzi będzie słyszalny na 20% głośności, tłumaczenie natomiast na 80% głośności. Analogicznie należy postępować z każdą parą językową, bo jak wiadomo – jeden człowiek może tłumaczyć wyłącznie w jednym języku na raz.

Dedykowane platformy do tłumaczenia symultanicznego

Przekłady za pomocą Zooma jest o tyle ciekawe, że w pakiecie otrzymujesz szereg innych funkcji, w tym chociażby opcję strumieniowania spotkania na żywo np. na Facebooku. Warto wiedzieć jednak, że nie jest to jedyna, ani tym bardziej pierwsza platforma, która umożliwia tłumaczenia ze słuchu w czasie rzeczywistym. Istnieje całkiem sporo tego typu rozwiązań na rynku, które co do zasady funkcjonują pod wspólną nazwą “RSI Platforms”. Warto zwrócić uwagę w szczególności na następujące platformy:

• KUDO
• INTERPREFY
• VOICEBOXER
• INTERACTIO
• SPEAKUS and VERSPEAK

Każda z tych platform ma zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Która więc z nich jest lepsza? Oczywiście, że “to zależy”. Przede wszystkim od Twoich potrzeb, możliwości finansowych czy oczekiwań. Nie ulega jednak wątpliwości, że w ostatnim czasie najwięcej rozgłosu zyskał Zoom. Głównie dlatego, że jako marka jest znana znacznie szerszej grupie odbiorców, niż wszystkie specjalistyczne platformy RSI razem wzięte. Czy lepsze? To już kwestia do indywidualnej oceny.

Czym są tłumaczenia ze słuchu i kiedy ich potrzebujesz?

Generalnie rzecz ujmując, tłumaczenia ze słuchu są niezbędne zawsze wtedy, gdy komunikacja między uczestnikami rozmowy zachodzi w dwóch lub więcej językach. Możesz zdecydować się na tłumaczenie konsekutywne, symultaniczne, szeptane czy zdalne online – wszystko kwestia potrzeby danej chwili. Niezależnie od tego, jakich tłumaczeń ustnych będziesz potrzebować, w dogadamycie.pl je znajdziesz.

Przeczytaj również:

Jak zrobić webinar i jak go przetłumaczyć?