Tłumaczenie etykiet produktów spożywczych a wymagania krajowe

Oprócz ogólnych i obowiązujących we wszystkich krajach Unii rozporządzeń, takich jak Rozporządzenie (UE) nr Oprócz ogólnych i obowiązujących we wszystkich krajach Unii rozporządzeń, takich jak Rozporządzenie (UE) nr 1169/2011 czy Rozporządzenie (UE) nr 1333/2008 (regulujące kwestie stosowania dodatków do żywności), każde państwo może mieć swoje specyficzne wymagania do konkretnej grupy żywności. Mają one kluczowe znaczenie w kontekście tłumaczenia etykiet produktów. Co warto wiedzieć o tym procesie i z jakimi obowiązkami się wiąże?

Etykiety produktów spożywczych na rynku UE 

W Polsce obowiązuje szereg dodatkowych wymagań regulujących kwestie oznakowania, m.in. wyrobów czekoladowych, soków i nektarów czy dżemów i marmolad. Również inne kraje unijne mają szereg specyficznych wymagań dla danego rynku. Znajdują się one w rozporządzeniach, które regulują kwestie znakowania żywności w poszczególnych sektorach przemysłu spożywczego. Rynek niemiecki charakteryzuje się mocno doprecyzowanymi rozporządzeniami regulującymi znakowanie różnych grup produktów spożywczych. 

Dla przykładu: segment lodów ma bardzo szczegółowe wymagania co do nazewnictwa, a na rynku czeskim doprecyzowana jest kwestia użycia określenia „śladowe ilości”.

Etykiety produktów spożywczych na rynku amerykańskim

W przypadku rynku amerykańskiego największym problemem dla producenta jest stworzenie zgodnego z wymaganiami FDA (ang. Food and Drug Administration – Agencja Żywności i Leków) panelu wartości odżywczej. Panel wartości odżywczej różni się od deklaracji wartości odżywczej obowiązującej na rynku europejskim. Panel ten zawiera specyficzne elementy takie jak, np. deklaracja cukrów dodanych, a ustalenie odpowiedniej porcji produktu i przeliczenie wartości, jest dodatkowym problemem dla producenta.

Znakowanie żywności w krajach azjatyckich i Australii 

W przypadku rynków azjatyckich główne wyzwanie stanowi stworzenie prawidłowych opisów w języku docelowym. Znakowanie żywności na rynku australijskim również odbiega od standardów obowiązujących w Polsce czy innych krajach Unii Europejskiej, np. dodatki do żywności deklarujemy poprzez wskazanie ich kodu, będącego jedynie numerem, a nie jak w przypadku rynków europejskich, numerem poprzedzonym literą „E”.

Etykiety produktów spożywczych w kilku wersjach – co wpływa na wielojęzyczność treści?

Coraz częściej etykiety i opakowania naszych produktów konsumenckich (artykuły spożywcze, leki, kosmetyki itp.) są wielojęzyczne. Wynika to z różnych przyczyn:

• przyczyny prawne: w krajach z kilkoma językami urzędowymi produkty muszą być oznaczone w tych właśnie językach;
• względy prawne: aby uniknąć ryzyka procesu sądowego w razie wypadku producent może zdecydować się na wykonanie tłumaczenia np. instrukcji technicznej dla swoich pracowników, posługujących się językiem obcym;
• przyczyny ekonomiczne: w naszej zglobalizowanej gospodarce produkt jest bardzo często etykietowany w jednym kraju przed wprowadzeniem na rynek w krajach docelowych; 
• powody „emocjonalne”: turecka karta telefoniczna bardziej przypadnie do gustu młodzieży z hasłem w języku angielskim, w Skandynawii chętniej docenią francuskie makarony, jeśli będą opatrzone włoską etykietą, perfumy w Polsce sprzedadzą się lepiej, jeśli będą oznaczone „Eau de Toilette pour Femme” itp.

Producent musi  zadbać, aby każda z umieszczonych na etykiecie wersji językowych zawierała wszystkie wymagane na danym rynku informacje i aby te informacje były zgodne z wymogami prawa oraz aby konsument w łatwy sposób znalazł interesujące go informacje.

Liczba języków urzędowych a tłumaczenia etykiet 

Co w przypadku krajów, w których obowiązuje kilka języków urzędowych? Na przykład etykiety przeznaczone na rynek belgijski powinny posiadać zapisy w języku francuskim, niderlandzkim i niemieckim. Podobnie w przypadku rynku szwajcarskiego – etykieta powinna zawierać 3 języki: niemiecki, francuski i włoski. Warto wspomnieć jeszcze, że język francuski (obok języka angielskiego) jest również językiem wymaganym w oznakowaniu produktów przeznaczonych na rynek Kanady. Wymagania związane ze znakowaniem produktów na rynku kanadyjskim są zbliżone do tych na rynku USA, więc francuskojęzyczna etykieta sprzedawana na rynku europejskim nie będzie mogła również spełniać wymagań rynku kanadyjskiego.

Tłumaczenia dokumentów spożywczych – jak wyglądają w praktyce?

Tłumaczenie etykiet jest zabiegiem trudnym i często wymaga terminologii specjalistycznej.

Zazwyczaj tłumacz nie będzie w stanie liczyć na pomoc jego leksykonów i słowników. Raczej będzie zmuszony poszukać odpowiedników tłumaczonych etykiet na produktach w osobistej spiżarni lub na półkach w supermarkecie.

Pojawią się również pytania: Czy powinniśmy tłumaczyć dosłownie? Czego tłumaczyć nie trzeba? Jak dostosować tłumaczenie etykiety do odbiorcy?

Przyjrzyjmy się konkretnemu przypadkowi puszki sardynek wyprodukowanej przez holenderską firmę z nazwą na etykiecie „sardientjes  fijne”, czyli sardynki „z najwyższej półki”.

To wyzwanie tłumaczeniowe skłania do zwrócenia większej uwagi na zjawisko wielojęzyczne etykiety, ich bogactwa i pułapki.

Zobaczmy na przykładach:

1. Żel do włosów

EN Extra Setting

DE Extra stark

FR Spécial cheveux raides

Francuskie „Spécial cheveux raides” czyli przeznaczony do prostych włosów, może zastanawiać nad jego trafnością, ponieważ po tym stwierdzeniu pojawia się komentarz… „do wszystkich rodzajów włosów”! Inne języki tłumaczeń podkreślają za to efekt „trwałości” co ma tutaj o wiele lepsze zastosowanie.

2. Dezodorant

Kolejny przykład dezodorantu pokazuje podejście do zachowania środków ostrożności w stosowaniu preparatu:

IT Non applicare su pelle lesa o irritata.

PT Não aplicar sobre pele irritada ou ferida.

ES No aplicar sobre piel dañada o iritada.

EN Do not apply to irritated or damaged skin.

FR Ne pas appliquer sur une peau abîmée ou irritée.

NL Niet op geïrriteerde of beschadigde huid aanbrengen.

DE Nicht auf gereizter oder verletzter Haut anwenden.

DA Må ikke anvendes på irriteret eller beskadiget hud.

SV Använd inte på irriterad eller skadad/sprucken h

Tylko w języku angielskim pojawia się wzmianka: „Przestań używać, jeśli wystąpi podrażnienie”.

Osoby posługujące się językiem niderlandzkim będą mogły przeczytać wyłącznie: Reguleert transpiratie. Huidvriendelijk. Pierwsze zdanie mówi po prostu, że produkt reguluje pocenie się, podczas gdy drugi odpowiada mniej więcej francuskim pojęciom „testowany dermatologicznie” lub „hipoalergiczny”. Ponadto przepisy mające zastosowanie do produktów i ich opakowań nie są takie same we wszystkich krajach. Dlatego we Włoszech wszystkie produkty konsumpcyjne codziennego użytku muszą być ze wzmianka:

IT Non disperdere (il contenitore) nell’ambiente

czyli:

EN Don’t litter

Taki obowiązek prawny nie istnieje na przykład we Francji, gdzie stowarzyszenie Consodurable definiuje wyrażenie „Ne pas jeter le contenant dans la nature”. Czyli jedno z ogólnych zwrotów o przyjazności dla środowiska i zachętach behawioralnych. Czytaj: zwykła zachęta do czystości.

3. Śmietanka do kawy

Te same pięć języków pojawia się na opakowaniu śmietanki do kawy. A znowu tłumaczenia nie są dosłowne:

ES Creme de natas

IT Panna di caffeteria

DE Kaffeesahne

FR Crème légère

EN Half cream

Czy Hiszpanie, Włosi i Niemcy nie wiedzą, że dana śmietanka jest do kawy? Z drugiej strony wydaje się to niestosowne aby sprecyzować Anglikom i Francuzom, że śmietanka ​​jest przeznaczona do kawy…

4. Cukier

FR Sucre cristallisé

NL Extra fijne kristalsuiker

IT Zucchero semolato setacciato extrafine a solubilità immediata e tota

W porównaniu z francuskim, holenderski określa, że ​​cukier jest bardzo drobny, podczas gdy włoski jest znacznie obszerniejszy

5. Makaron

IT Pasta di Semola di Grano Duro

DE Teigwaren aus Hartweizengriess

EN Italian Macaroni Products

FR Pâtes alimentaires de qualité supérieur

Angielskiego smakosza można uspokoić: to rzeczywiście włoski produkt. Czy inne kraje chcą to wiedzieć? A może to nie jest istotne dla sprzedaży? Wreszcie pojęcie „pszenicy durum” nie jest publikowane w języku angielskim i francuskim, a może klient sam dokonuje wniosków, iż „grano duro” = „Hartweizengriess” = „włoski” = „najwyższa jakość”…

Ten krótki przegląd językowy tylko utwierdza nas w przekonaniu, iż tłumaczenia etykiet nader podyktowane są potrzebami języka handlu dostosowanego do konsumenta. Nie zawsze idą w parze z rzeczywistym wydźwiękiem źródłowym. Ważne jednak, aby każda z tłumaczonych etykiet (w sposób mniej lub bardziej wierny) przestrzegała norm w zakresie oznakowania artykułów żywnościowych.

Najczęstsze błędy w tłumaczeniach etykiet i dokumentów spożywczych

Błędy w tłumaczeniu są często przyczyną całkowitego wycofania produktów, co powoduje straty finansowe i dezorientację wśród użytkowników końcowych. Może to nawet stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa pacjentów, jeśli chodzi o farmaceutyki. Firmy muszą zatem zadbać o to, aby informacje o produkcie były przetłumaczone w sposób naturalny i podkreślone poprzez elementy projektu, kontrastujące kolory i układ.

Wolne miejsce etykiety ze zbyt dużą ilością informacji zredukowanych do nieczytelnego rozmiaru czcionki są również częstą przyczyną dezorientacji i niezadowolenia użytkowników końcowych. Firmy często zawierają zbyt wiele informacji, ponieważ obawiają się, że etykieta nie będzie zgodna z wymogami lub ponieważ zakres projektu procesu produkcji etykiety jest słabo zdefiniowany. Tego rodzaju etykiety spowodowały również, że konsumenci całkowicie odrzucali produkt.

Oto najczęstsze przyczyny błędów etykietowania i nieporozumień dla użytkownika końcowego:

• Opakowanie podobnych produktów marki, która nie wskazuje wyraźnie różnic.
• Te same nazwy marek dla różnych produktów bez wyraźnego rozszerzenia nazwy produktu.
• Brak nacisku na ostrzeżenia i składniki produktu.

Tłumaczenie etykiet spożywczych zgodnie z aktualnymi przepisami – chętnie pomożemy!

Jako dogadamycie.pl współpracujemy z przedstawicielami branży spożywczej – wiemy, jak smakuje wejście na obce dotąd rynki. Rozwój biznesu poza granicami kraju wymaga dopasowania do konkretnych wymogów reguł i grupy odbiorców. Decydując się na tłumaczenia etykiet spożywczych w biurze tłumaczeń online, można zyskać pewność prawidłowego przekładu i zgodności z aktualnymi przepisami. 

Wystarczy jedno kliknięcie, by uzyskać bezpłatną wycenę projektu. Zapraszamy do kontaktu!